ผ่าปลา วิถีทำมาหากินแบบบ้าน ๆ

และวัตถุดิบในวันนี้ก็คือ...!!?? ปลาทูน่าโอโทโร่ครีบน้ำเงินจากประเทศญี่ปุ่น..!!

เสียงท่านประธานสันติหนักแน่นเว้นช่วงคำเด็ดขาดชวนลุ้น  คุณสันติพูดเปร่งเสียงดังฟังชัดเจน   พร้อม ๆกับยื่นแขนฟันฉับเฉลยวัตุถุดิบของรายการเชฟกระทะเหล็กประเทศไทยในค่ำคืนของวันนี้  เช่นเดียวกับทุกครั้งก่อนหน้านั้นรายการเชฟกระทะเหล็กโดยคุณสันติทำหน้าที่เป็นท่านประธานเช่นทุก ๆ ครั้ง  อีกทั้งยังมีดาราหนุ่มมากความสามารถอย่างคุณชาคริต  DJ โป้ง   ผู้ให้เสียงประกอบและชื่นชอบการเรียกชื่อบุคคลหนึ่งอยู่ตลอดเวลาจนเป็นนิจ...คุณชาคริตคร๊าบ..?  คุณชาคริตครับ..? ทุก ๆ ห้านาทีตลอดรายการเขาล่ะ  DJ โป้ง   อีกเหล่าบรรดาคณะกรรการด้านอาหาร  ดารารับเชิญต่าง ๆ ที่นำมาสร้างสีสันของรายการ  และขาดเสียมิได้คือเชฟมากฝีมือและมีชื่อเสียงจากเกือบทั่วทุกมุมโลกทุกชนิดประเภทอาหาร   มาแข่งขันชิงชัยในการรังสรรค์ประชันฝีเมือคิดค้นเมนูออกมาจากวัตถุดิบชนิดต่าง ๆ   ตามแต่หัวข้อของโจทย์ในแต่ละครั้ง   เช่นเดียวกันวันนี้เป็นคิวของปลาทูน่าครีบน้ำเงินนำเข้าจากญี่ปุ่น   หลายท่านทราบกันดีว่าปลาชนิดนี้ราคามันแพงมาก   ที่นำมาออกรายการของตอนนี้มูลค่านับล้านบาทเลยทีเดียว..! จำนวนเพียงไม่กี่ตัวเท่านั้น  แล้วท่านทราบรึเปล่าครับว่าทูน่าโอโทโร่ครีบน้ำเงินตัวที่แพงเป็นประวัติการณ์ที่บันทึกไว้    ว่ากันว่าราคาที่เขาประมูลกันได้นั้นประมาณ  53 ล้านบาทเลยทีเดียว  ..!!!  และด้วยน้ำหนักเพียง220 กิโลกรับกว่า ๆเท่านัน....(.แม่เจ้า ...!!!  )

.ปลาทูน่าครีบน้ำเงินนี้ก็หนึ่งในการสรรสร้างเมนูจากฝีมือเชฟกระทะเหล็กและผู้ท้าชิงในค่ำคืนนี้  แม้จะไม่ใช่ตัวที่แพงที่สุดแต่มันก็เป็นอาหารที่มาจากวัตถุดิบที่แพงระยับอยู่ดี    ราวกับเนื้อของมันนั้นเป็นทองคำเลยนั่นเทียว.........

ช่วงเดือนมีนาคมที่ผ่านมา  ผมและน้องสาวน้องชาย  มีธุระราชการเกี่ยบกับที่ดิน  จำเป็นที่จะต้องกลับถิ่นฐานบ้านเกิดที่ต่างจังหวัดทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศ   หลังจากขับรถเดินจากเมืองหลวงมาทั้งคืนก็ถึงตำบลโพธิ์ตาก  จังหวัดนครพนม    ในช่วงเช้าสาย ๆ “หนองนาแซง”ที่ ณ.ปัจจุบันนี้เป็นทั้งอ่างกักเก็บน้ำ  เป็นแหล่งตั้งต้นของสาฐารณูพื้นฐานระบบน้ำประปาของหมู่บ้านไว้หล่อเลี้ยงชีวิตประชากร สมาชิกอีกทั้งสรรพสัตว์ต่าง ๆ ของหมู่บ้าน  และในทุก ๆ ปี  ห้วยหนอง คลองบึง  ซึ่งเป็นสาฐารณะประโยชน์ของหมู่บ้าน   จะมีการลงมติกันว่าห้วยไหนหนองไหนควรที่จะ เกือด (อณุรักษณ์เ) อาไว้โดยการห้ามจับสัตว์น้ำในหนองน้ำ

 จะเป็นเวลาปีหรือสองปีนั่นก็สุดแท้ตามแต่จะมีมะติเหมาะสมเห็นชอบ  โดยหลักการนั้นก็แค่ให้เวลาสัตว์น้ำซึ่งเป็นอาหารในการดำรงค์ชีพได้มีเวลาขยายพันธ์เติบโตกันบ้าง   หลังจากครบกำหนดก็จะได้กะเกณฑ์นัดหมายวันเวลาที่แน่ชัดในการทำการ”ผ่าปลา” หรือลงปลา   จับปลา  ก็สุดแท้แต่ละท้องที่จะเรียกขานกัน..โดยส่วนใหญ่แล้วจะเป็นช่วงฤดูร้อนด้วยว่ามันเข้าสู่ฤดูแล้ง   กบเขียดปูปลาที่ใช้ในการหุงหาอาหารเริ่มขาดแคลนหายากลำบากในช่วงฤดูนี้   อีกทั้งเสร็จหน้านาหมดภาระเก็บเกี่ยวผลผลิตทางเกษตรกรรม   ซึ่งการที่จะผ่าปลาหรือลงจับปลาก็จะได้มีการขายบัตรสร้างรายได้แก่ชุมชน  หรือเพื่อการกุศล  ส่วนหนึ่งก็เป็นรายได้นำมาเป้นทุนในการอณุรักษณ์หนองน้ำสืบต่อกัน       ราคาค่าบัตรนั้นก็ตามแต่ประเภทของอุปกรณ์การประมง   ที่ส่วนใหญ่จะเป็นแห  สะดุ้ง  สวิง  สุ่ม..ขึ้นอยู่ว่าใครจะถนัดเชี่ยวชาญอุปกรณ์ชนิดไหน  นับได้ว่าเป็นประเภณีที่ดีงามของชุมชนหมู่บ้านอีกประเภทหนึ่ง    อันจะนำมาซึ่งความสมัครสมานสามัคคีแน่นแฟ้นพร้อมอกพร้อมใจเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวของชุมชน 

ณ.ตอนนี้ หนองนาแซง คลาคล่ำไปด้วยผู้คนมากหน้าหลายตา  สามีภรรยา  ลูกเด็กเล็กแดง  พ่อค้าแม่ขาย  ครบพร้อมด้วยอาวุธจับปลานา ๆ ชนิด  ทั้งจากประชากรของหมู่บ้านเองและหมู่บ้านใกล้เคียงที่ได้ยินจากการประชาสัมพันธ์ของ   ตำบล  อบต  จากปากต่อปาก  และจากไลน์ต่อไลน์..ไม่เว้นแม้กระทั่งเฟชบุก...!   ซึ่งก็เป็นหนึ่งในช่องทางการติดต่อสื่อสารอันสะดวกรวดเร็วแห่งยุคสมัย     ผมเองก็หนึ่งในเหตุการณ์ครั้งนั้นหากแต่ต่างวัตถุประสงค์   โดยผมนั้นขอแค่สังเกตุการณ์ความเป็นไปเปลี่ยนแปลงของประเภณีต่าง ๆ   ผมแวะทักทายให้กำลังใจ  พี่น้องผองเพื่อน  ลุงป้าน้าอาเพียงแค่นั้น  อันที่จริงผมทำบาปไม่ขึ้นคือหากินไม่หมานเอาซะเลยนั่นแหละครับ..55    แต่ละคนจับจองทำเลทองที่ตนเองคาดคะเนวาดหวังเอาว่า   ปูปลาคงจะป้วนเปี้ยนอยู่บ้างในบริเวณที่ตนได้หมายตาเอาไว้    เพียงแต่ตอนนี้แสงแดดเริ่มส่องแสงแรงกล้าความร้อนเริ่มแผดเผาร่างผะผ่าว   ผู้คนทั้งหนองน้ำพร้อมใจกันรอสัญญาณจากหัวหน้าเผ่า..ไม่ใช่สิ..? สักขีพยานผู้หลักผู้ใหญ่ของหมู่บ้าน  จะเป็นผู้ใหญ่บ้าน  หรือกำนัน  อบต. จะเป่านกหวีดส่งสัญญาณพร้อมรบแค่นั้น............................................................................................................................................................................................

ถ้าหากปลาทูน่าครีบน้ำเงินนำมาซึ่งความตื่นตะลึงน่าทึ่งในราคาแพงระยิบ   และถูกบรรจงเสกสรรค์ปั้นแต่งอย่างพิถีพิถันในขั้นตอนกรรมวิธี   ออกมาเป็นเมนูอาหารรสเลิศในการแข่งขันและสนองการรับรู้ของผู้ชมรายการ    แต่ละจานวิจิตรอลังการจากการปรุงแต่งประดับประดาขึ้นมาจนบางครั้งผมแทบไม่อยากเชื่อว่ามันจะกินเป็นอากหารได้    จากเชฟมากฝีมือในแต่ละประเภทชนิดของเมนูจากวัตถุดิบเดียว...แล้วให้คณะกรรมการได้ชิมและพิจารณาตัดสิน  ในแต่ละจานประเมินราคาค่างวดออกมาหากว่าผมมีโอกาสได้สั่งนั่งชิมลิ้มลองละเมียดรสอาหารอย่างที่ว่า   คงได้ซาบซึ้งตรึงใจกับราคามูลค่าการในการลิ้มละเมียดเป็นแน่แท้    จานหนึ่ง ๆ นั้นอาจหมายถึงรายได้ของผมทั้งเดือนเลยเชียวนะครับคุณชาคริตครับ....!!!  ชั่วแว๊บเดียวกันก็ผงะฉุกคิดอย่างไตร่ตรองใคร่ครวญ........แล้วปลาตอง (ปลากาย) ขนาดเกือบสามกิโล   ที่ป้าสีจับได้โดยการยกสะดุ้งในวัน “ผ่าปลา”ของหนองนาแซงในวันนั้นล่ะ...?   นั่นหมายถึงว่าสมาชิกทั้งครอบครัวของป้าในวันนั้นคงได้อิ่มหนำกับเมนูอาหารอันเรียบง่ายในมื้อค่ำอย่างมีความสุขมิใช่รึ..?

.....ทูน่าครีบน้ำเงินราคาหลายแสนบาททำอาหารโดยเลือกสรรปาดแปะเฉพาะส่วนที่คิดว่าดีที่สุดประดิษย์ประดอยสรรค์สร้างวางลงบนจาน  หยดสาดด้วยน้ำซ๊อสเปื้อนแหมะลงพื้นจานรูปทรงประหลาดเล็กน้อย   เสียบแปะวางทับด้วยใบของผักทรงริ้วหยักสีเขียวไม่ทราบชนิด   คงจะเพื่อความสวยงามมากกว่าจะเคี้ยวกิน    ประเมินค่าและปริมาณได้ประมาณคำสองคำของคณะกรรมการซึ่งก็รวมถึงท่านประธานด้วย............ผมเองตะลึงนิ่งไม่ละสายตาจากจอกลืนน้ำลายหนึ่งที   ทั้งตื่นเต้นละคนช่วยลุ้นอาหารอันวิจิตรในแต่ละจานของแต่ละเชฟว่าใครกันจะเป็นผู้ชนะ  พร้อม ๆ กับผมใช้มือช้อนยกก้นถ้วยตราไก่ซึ่งยังกรุ่นอุ่นค่อนร้อน ผมใช้มืออีกข้างหนีบตะเกียบคีบเส้นบะหมี่ที่เริ่มอืดหลังจากที่ต้มนานเกินสามนาทีเข้าปากคำใหญ่..มันเป็นอาหารของผมในค่ำคืนนี้ดับแก้ความอยากหิว   ระหว่ารับชมชมรายการ...?

อีกฝากหนึ่งของห้วงคิด...ข้าวเหนียวนึ่งยังกรุ่นไอร้อน   จกแบ่งใส่ฝากระติบวางคละรอบวงให้ทั่วถึง   น้ำต้มซุปครีบปลาตองรสนัวจากเครื่องปรุงหลักคือน้ำปลาร้าและลาบเหนียวปลาตองหนึ่งในเมนูความอเร็ดชนิดละลายในปากอันโปรดปรานคนแก่คนเฒ่าและทุกเพศวัยของชาวอิสานบ้านผม  ปลาตองขนาดสองโลกว่า  ที่ป้าสีได้ปรุงขึ้นมาจากการหาและได้มาอันเนื่อยยาก   มาเป็นอาหารของป้าสีรวมทั้งสามีของแก  และลูกหลานสมาชิกของครอบครัวป้าสีนั่งกับพืนชานระเบียงบ้านตั้งล้อมวงครบพร้อมหน้า    แม้จะไม่ใช่คำละหลายพันอย่างเมนูปลาทูน่าครีบน้ำเงินในรายการทีวี     แต่อาหารของครอบครัวป้าสีในมื้อพิเศษคืนนี้นั้น   คงจะเป็นอาหารค่ำอีกหนึ่งมื้ออันวิเศษสุด